Chương 12
CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
12.1 Các định luật về hiện tượng cảm ứng điện từ
12.1.1 Thí nghiệm Faraday
Thí nghiệm gồm nam châm vĩnh cửu, ống dây điện được nối với điện kế G thành một
mạch điện kín. Thí nghiệm được bố trí như hình 12-1.
G
S
N
B’
B
I
C
G
B
S
N
B’
I
C
a. Khi đưa nam châm vào b. Khi đưa nam châm ra
trong lòng ống dây khỏi ống dây
Hình 12-1
Thí nghiệm chứng tỏ:
- Nếu đưa thanh nam châm vào trong lòng ống dây thì kim điện kế sẽ lệch: trong
ống dây xuất hiện dòng điện. Đó là dòng điện cảm ứng.
- Nếu đưa thanh nam châm ra dòng điện cảm ứng I
c
sẽ có chiều ngược lại.
- Di chuyển thanh nam châm càng nhanh thì I
c
càng lớn.
Qua thí nghiệm Faraday đã rút ra những kết luận tổng quát sau:
a. Sự biến đổi φ
m
qua mạch kín là nguyên nhân sinh ra dòng điện cảm ứng trong
mạch.
b. Dòng điện cảm ứng chỉ tồn tại trong thời gian φ
m
gửi qua mạch thay đổi.
c. Dòng điện cảm ứng tỉ lệ với tốc độ biến thiên của φ
m
.
d. Chiều của dòng điện cảm ứng phụ thuộc vào φ
m
gửi qua mạch tăng hay giảm.
137